امامت امام جواد بستری برای امام زمان :

 
امامت امام جواد (علیه السلام) با ویژگی‌های انحصاری خود بستری مناسب برای امام زمان و امامت وی در سن و سالی کم تر از امام جواد (علیه السلام) فراهم آورد.

 تصویری که امام جواد (علیه السلام) از مقام امامت در تصور شیعی ارائه می‌دهد زمینه ای مناسب بوجود می‌آورد تا به سادگی امامت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در شرایطی غیرمعمولی تر نیز پذیرفته شود و باعث چالشی جدی نشود؛ زیرا اگر امام جواد (علیه السلام) با خردسالی خویش توانست در برابر دانشمندان قرار گیرد و علم لدنی و غیبی و مقام امامت را به رخ دشمنان بکشد چنین فرصتی برای امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) فراهم نشد؛ زیرا او از همان زمانی که در بطن مادر بود در نوعی غیبت از عموم به سر می‌برد و به سبب این که دشمنان قصد داشتند ایشان را بکشند، به شکلی همانند حضرت موسی (علیه السلام) به دنیا آمد و دور از چشمان مردم رشد کرد و در 5 سالگی به امامت رسید در حالی که تنها شماری انگشت شمار با ایشان ارتباط داشته و توده مردم و حتی خواص از ارتباط و دریافت مقام و منزلت علمی و روحی وی محروم بودند.

 اگر امامان بعدی چون امام هادی (علیه السلام) و امام حسن عسگری (علیه السلام) با غیبت و زندانی شدن در سامره زمینه عدم استفاده مستقیم از امامت را به مردم دوره خویش آموختند تا ایشان به سادگی نتوانند با امام و رهبری در تماس باشند و بستری مناسب برای عصر غیبت صغرا و کبرا فراهم شود امام جواد نیز زمینه تغییر مفهومی امامت را در عمل به توده مردم آموخت.

 
  / امام جواد علیه السلام و بازسازی اندیشه امامت /

   * هشتمین امام معصوم (علیهم السلام) در انتظار پسر و شیعیان در تب و تاب رویت جمال جواد الائمه (علیه السلام) بودند.

 حدود چهل و هفتمین بهار عمر امام رضا (علیه السلام) سپری می‌شد اما هنوز فرزندی کاشانه پرفروغش را فروزان نساخته بود.

 از طرفی حضرت مورد طعنه دشمنان و زخم زبان آنها قرار داشت که گاه بوسیله نامه نیز آن حضرت را مورد آزار قرار می‌دادند که نمونه آن را می‌توان در مکتوب «حسین ابن قیاما» مشاهده کرد.

او که از سران «واقفیه» بود در نامه ای به امام رضا (علیه السلام) می‌نویسد: چگونه ممکن است امام باشی در صورتی که فرزندی نداری و امام (علیه السلام) پاسخ او را چنین نگاشت که از کجا می‌دانی که من فرزندی نخواهم داشت چند روزی طول نخواهد کشید که خداوند به من پسری عنایت خواهد کرد که حق را از باطل جدا می‌کند. تا اینکه طبق پیش بینی امام (علیه السلام) در رمضان سال 195 هجری و به نقل از ابن عیاش در دهم رجب آن سال ستاره امام جواد (علیه السلام) متجلی شد و مادرش «سبیکه» را که از خاندان «ماریه قبطیه» همسر پیامبر (صلی الله علیه وآله) بود و به فرموده امام رضا (علیه السلام) آفرینشی پاکیزه و منزه داشت.

مرتبت و مقامی والاتر بخشید. ولادت امام جواد (علیه السلام) تمامی شایعات مربوط به امام رضا (علیه السلام) را پایان بخشید و دلهره و اضطراب را از میان شیعیان زدود. بدین جهت، که امام در حق فرزندش فرمود: این مولودی است که برای شیعیان ما «در این زمان» با برکت تر از او زاده نشده است.

مولودی که حدود شانزده سال رهبری و امامت شیعیان را عهده دار شد و در این راستا آثاری شگفت از خویش به یادگار گذارد و مکتب علمی، اجتماعی شیعه را جلوه خاص بخشید. شهادت آن بزرگوار پایانی است بر تلاشهای چشمگیر و پر فروغش تلاشهایی که خلفای بنی عباس و دشمنانش را آنچنان غافلگیر نمود که نتوانستند آن حضرت را تحمل نمایند و بدین جهت در صدد شهادت آن حضرت بر آمدند.
 
 
  / امام جواد علیه السلام و راز شهادت /

امام جواد (ع) :
بدان که از دید خداوند پنهان نیستی پس بنگر که چگونه هستی!

 
نام: محمد
لقب: جواد
نام پدر: حضرت امام رضا ع
نام مادر: سکینه
مدت امامت: 18 سال
مدت عمر: 25 سال
محل دفن: کاظمین

 
امام محمد بن علی التقی (ع) ملقب به " جواد " بود. این لقب از آن سوی به ایشان داده شد که ایشان در طول عمر کوتاه اما با برکت خویش به درخواست کنندگان پاسخ مثبت داده و آنها را از درگاه کرمش ناامید بر نمی گرداند.
 
امام جواد (ع) پس از آنکه با ام ‌فضل، دختر مامون عروسی کرد از بغداد به مدینه بازگشت و تا سال 220 در مدینه اقامت داشت.
در روز آخر ماه ذی القعده سال 220 هـ امام جواد(علیه السلام) به زهر معتصم به شهادت رسیدند، و هنگام شهادت از سن مبارکشان 25 سال و سه ماه و 12 روز گذشته بود.
[ در شهادت آن حضرت 5 ذى القعده، 11 ذى القعده[1]، 5 ذى الحجه سال 219 هـ [2]، 6 ذى الحجة[3]، 25 ذى الحجة هم گفته شده است.]
 
بعد از شهادت حضرت رضا(علیه السلام)، مأمون جواد الائمه(علیه السلام) را به بغداد طلبید و دخترش ام الفضل را به آن حضرت تزویج نمود. پس از مدتى که آن حضرت از سوء معاشرت مأمون بسیار ناراحت بودند براى حج به مکه تشریف بردند. سپس به مدینه رفتند و در آنجا بودند تا مأمون به درک واصل شد و معتصم برادر او خلیفه شد.
 
معتصم حسادت خاصى نسبت به آن حضرت داشت، و آن امام معصوم(علیه السلام) را به همراه ام الفضل به بغداد احضار کرد. آن حضرت در حضور اکابر شیعه و ثقات اصحاب خود در مدینه امام هادى(علیه السلام) را امام بعد از خود معرفى کردند و ودایع امامت را تسلیم ایشان نمودند و در 28 محرم سال 220 هـ وارد بغداد شدند. ام الفضل به تحریک عمویش معتصم و به قولى جعفر بن مأمون، امام(علیه السلام) را در سن 25 سالگى مسموم کرد.[4]

   
پرورگارا درود فرست بر محمد بن علی
که نشانه و نمونه اعلای تقوا و خدا پرستی است

 
----------------------
برگرفته از کتاب تقویم شیعه عبدالحسین نیشابورى
[1] . بحار الانوار: ج 50 ص 11، 12، 14، 15، 17.
[2] . تتمة المنتهى: ص 300.
[3] . شرح احقاق الحق: ج 12 ص 414 ـ 416 .
[4] . خلاصه اى از قلائد النحور: ج ذى القعده، ص 279.
----------------------
 
التماس دعا

یا جوادالائمه

 
خواهر نداشتی که به جای تو جان دهد

 
یا گرد و خاک پیرهنت را تکان دهد

 
از روی خاک حجره سر خاکی تو را

 
بر دارد و به گوشه دامن مکان کند

 
می خواهی آب آب بگویی نمی شود

 
گیرم که شد ولی چه کسی آبتان دهد؟

 
چندین کنیز را وسط حجره جمع کرد

 
می خواست دست و پا زدنت را نشان دهد

 
تا بام می شود سر سالم تری رسید

 
با شرط این که این لبه در امان دهد

 
بالا نشسته ای و جهان زیر پای توست

 
وقتش شده گلوی شهیدت اذان دهد

کد آمارگیر